ادوارد جنر از دانشمندان بزرگی است که همه ما به دلیل کشف واکسیناسیون به او مدیون هستیم. کاری که این دانشمند کرد علاوه بر تاثیر بزرگی که بر دنیای پزشکی و سلامت داشت، روی داستان‌های علمی تخیلی هم تاثیرگذار بود. از ایده ادوارد جنر در خلق تعداد زیادی کتاب علمی تخیلی برای نوجوانان استفاده شده است. اما اگر هنوز چیزی درباره ایده این دانشمند بزرگ نمی‌دانید، نگران نباشید. در این مقاله از انتشارات هفت و نیم قصد داریم این ایده را به شما توضیح دهیم تا بیشتر با زندگی ادوارد جنر آشنا شوید.
تولد و کودکی ادوارد جنر
اولین سوالی که اکثر افراد علاقه‌مند به مطالعه کتاب زندگینامه دانشمندان برای کودکان می‌پرسند، این است که ادوارد جنر اهل کجا بود؟ ادوارد جنر (Edward Jenner) در 17 می 1749 در برکلی، گلاسترشر، شهرکی در انگلستان متولد شد. او هشتمین فرزند یک خانواده ثروتمند بود که در کودکی توانست یک دوره آموزشی باکیفیت در علوم بگذراند. در همین دوران، پدرش دریافت که ادوارد جنر استعداد زیادی در پزشکی و شناخت انواع داروها دارد و به همین دلیل او را در 14 سالگی به مدت 8 سال به یک پزشک جراح سپرد تا پزشکی و جراحی را بیاموزد. ادوارد در نهایت توانست دامپزشک مشهوری شود.
دوران دانشگاه و فعالیت‌های علمی
بعد از پایان یافتن دوره آموزش جراحی، استادِ ادوارد جنر به او توصیه نامه‌ای داد تا با آن بتواند به دانشگاه سَنت جورج رفته و یک دوره حرفه‌ای را زیر نظر جان هانتر بگذراند. جان هانتر در آن زمان پزشک مشهوری بود و به همین دلیل تعلیم دیدن زیر نظر وی افتخار بزرگی محسوب می‌شد. بعد از این دوره، جنر به جراح و دامپزشک قابلی تبدیل شد که با دیگر دوستانش دست به راه‌اندازی یک حلقه علمی زدند. آن‌ها فعالیت‌های پزشکی روز انگلستان را چاپ و منتشر می‌کردند.
در این دوران مطالعات او روی بیماری‌هایی که از حیوانات به انسان‌ها منتقل می‌شد تمرکز داشت و در نهایت به‌صورت خاص روی آبله گاوی تحقیقات خود را آغاز کرد. ادوارد آبله گاوی را مورد تحقیق قرار داد تا بفهمد چرا اگر کسی یک بار آبله گاوی بگیرد، دیگر به آن مبتلا نخواهد شد. اما این بیماری با بیماری اصلی آبله که در آن زمان باعث مرگ بسیاری از افراد در سراسر جهان شده بود، یک تفاوت داشت. آبله باعث مرگ میلیون‌ها انسان شده بود و برای آن درمانی پیدا نمی‌شد، ولی آبله گاوی انسان را نمی‌کشت.
کشف راز مقابله با بیماری آبله
ادوارد جنر را به عنوان کاشف واکسن آبله می‌شناسند. با این که در زمان او تحقیقاتی روی واکسیناسیون انجام شده بود، اما این ادوارد بود که پی به اهمیت واکسیناسیون برای مقابله با بیماری آبله برد و توانست جان میلیون‌ها انسان را در سراسر کره زمین نجات دهد. جرقه کشف راه مقابله با آبله زمانی در ذهن این دانشمند زده شد که او مشاهده کرد تقریبا هیچ یک از کسانی که یک بار به آبله گاوی مبتلا شده‌اند، حتی وقتی از یک بیمار مبتلا به آبله مراقبت می‌کنند، به این بیماری دچار نشده و کشته نمی‌شوند. اما چرا؟
بدن کسانی که یک بار به بیماری آبله گاوی دچار شده بودند، در برابر این میکروب و امثال آن ایمنی لازم را کسب می‌کرد و وقتی که بدن در معرض میکروب آبله قرار می‌گرفت، دیگر توانایی مقابله با آن را به دست آورده بود. این شد که ادوارد جنر تصمیم گرفت که این ایده را در ۱۴ می ۱۷۹۶ روی فیلیپ پسر باغبانش، اجرایی کند. او واکسن آبله گاوی را ساخت و به بدن پسر تزریق کرد و در کمال تعجب پسر به آبله دچار نشد.
مرگ و تقدیر از ادوارد جنر
زندگی ادوارد جنر بسیار پر فراز و نشیب‌تر از چیزی است که در این مقاله کوتاه می‌خوانیم. به همین دلیل بهترین کار برای این که با او کامل آشنا شوید این است که کتاب زندگینامه این دانشمند را تهیه کنید و به کودک خود هدیه دهید. با خواندن این کتاب فرزند شما با یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان دنیای پزشکی آشنا می‌شود. امروزه از سنین کودکی به همه انسان‌ها واکسن آبله زده می‌شود و این تاثیر بزرگی است که ادوارد جنر روی زندگی همه گذاشته و باید از آن تا همیشه تقدیر شود. او در ۲۶ ژانویه ۱۸۲۳ درگذشت و یادش برای همیشه در ذهن ما خواهد ماند.
ادوارد جنر؛ الهام‌بخش داستان‌های علمی تخیلی
این ایده که برای مقابله با یک بیماری می‌توان از یک بیماری مشابه تضعیف‌شده استفاده کرد تا بدن در برابر آن مقاوم شود و بیماری نتواند ما را بکشد، الهام‌بخش بسیاری از داستان‌های تخیلی و کتاب علمی تخیلی برای نوجوانان مانند زندگی های بی شمار میزی دی است. در این داستان میزی تصمیم می‌گیرد با کمک قوانین جهان هستی، راهی برای نجات خود پیدا کند. درست مانند ادوارد که با خلق واکسن، جلوی انتشار آبله را گرفت!!
سخن پایانی
ادوارد جنر یکی از کسانی است که نام او در تاریخ جاودانه خواهد ماند؛ درست مانند بسیاری از دانشمندانی که دستاوردهای منحصربه‌فردی داشتند و هرگز نمی‌توان آن‌ها را فراموش کرد. این روزها راه‌های مختلفی برای آشنایی کودکان با این افراد بزرگ وجود دارد، اما هیچ یک به اندازه کتاب معتبر و کامل نیستند. به همین دلیل در گروه انتشارات هفت و نیم، ناشر تخصصی کتاب‌های کودک و نوجوان، دسته ویژه‌ای برای زندگینامه این دانشمندان در نظر گرفته شده تا این گروه‌های سنی با این اشخاص مهم بیشتر آشنا شوند. شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه انتشارات هفت و نیم، این کتاب‌ها را به‌صورت اینترنتی و مستقیما از خود انتشارات، تهیه کنید.
