انتخاب بهترین اختراعات جهان از میان میلیون‌ها اختراع ریز و درشت از آغاز بشریت کار سخت و عجیبی است. اختراع کردن یکی از بنیادی‌ترین فعالیت‌های انسان از بدو حیات بوده است؛ انسان‌ها از دیرباز با هدف تسهیل زندگی، برطرف کردن نیازها، غلبه بر چالش‌ها و از همه پررنگ‌تر غریزه بقا، به خلق ابزارها و اختراع کردن می‌پرداختند. تاریخچه بهترین اختراعات جهان مسیری طولانی و پر فراز و نشیب است که از ساده‌ترین ابزارهای حیاتی انسان‌های اولیه تا پیچیده‌ترین فناوری‌های امروزی را دربرمی‌گیرد. با نگاهی به سیر و تکامل زندگی ما می‌توان گفت که اختراع کردن شغل همیشگی بشر بوده است؛ میل به بهتر شدن کیفیت زندگی و فراهم کردن آسایش باعث به وجود آمدن لیست اختراعات مهم جهان شده است.
البته اختراع‌کردن صرفا به معنای درست کردن یک شی یا محصول نیست؛ بلکه حتی می‌تواند به معنای حل یک مشکل قدیمی به روشی نو و جدید نیز باشد. خیلی از اوقات اختراع کردن تبدیل یک رویا به واقعیت است. تعداد زیادی از اختراعات مهم جهان تا قبل از به وجود آمدن در خیال و رویا بودند و کسی فکر نمی‌کرد روزی رنگ واقعیت به خود بگیرند! این یادداشت از انتشارات هفت‌ونیم، ناشر پیشرو در حوزه کتاب علمی برای نوجوانان، یک کنجکاوی ماجراجویانه از بهترین اختراعات در جهان است. در اینجا به اختراعات مهم و تاثیرگذار جهان می‌پردازیم که در این فرآیند نام بزرگترین دانشمندان جهان نیز حضور خواهند داشت.
چرخ
چرخ یکی از ساده‌ترین و در عین حال تأثیرگذارترین اختراعات بشر است که تحولی عظیم در تاریخ تمدن ایجاد کرد. این اختراع ساده، با کاهش اصطکاک و ساده کردن حمل‌ونقل، امکان جابه‌جایی بارها و مسافرت‌های طولانی‌تر را به‌وجود آورد. این مورد از بهترین اختراعات جهان، پایه و اساس بسیاری از فناوری‌های امروزی از جمله وسایل نقلیه، ماشین‌آلات صنعتی و حتی کامپیوترهاست. با استفاده از چرخ در کشاورزی، فرایند کشت و برداشت محصولات کشاورزی بهتر شد و تولید غذا افزایش پیدا کرد. به این ترتیب، چرخ به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری تمدن‌های پیچیده و پیشرفته در طول تاریخ شناخته می‌شود.
باستان‌شناسان و محققان با بررسی شواهد تاریخی و باستان‌شناسی، نظریاتی در مورد چگونگی پیدایش این اختراع ارائه داده‌اند که طبق این نظریات اختراع چرخ به تمدن بین‌النهرین ودر حدود 5500 سال پیش بازمی‌گردد. به نظر می‌رسد ایده چرخ از مشاهده حرکت اجسام گرد در طبیعت مانند تنه درختان غلتان یا سنگ‌های گرد به ذهن انسان رسیده باشد.
دستگاه چاپ
اختراع دستگاه چاپ، امکان تکثیر سریع و ارزان اطلاعات را فراهم کرد و در نتیجه این مورد از اختراعات مهم در جهان، علم و اطلاعات به شکل گسترده و با سرعت زیاد در نقاط مختلف جهان فراگیرشد. قبل از اختراع دستگاه چاپ، کپی‌برداری از متون به صورت دستی و بسیار زمان‌بر انجام می‌شد که این مسئله باعث محدودیت در دسترسی به اطلاعات و گران بودن کتاب‌ها می‌شد. با ظهور این مورد از لیست بهترین اختراعات جهان، تولید انبوه کتاب‌ها و سایر یادداشت‌ها امکان‌پذیر شد و در نتیجه دانش در دسترس عموم قرار گرفت.
اگرچه تصور می‌شود که یوهانس گوتنبرگ آلمانی در قرن پانزدهم میلادی اولین دستگاه چاپ را اختراع کرده است، اما ریشه‌های این فناوری به هزاران سال پیش برمی‌گردد. یوهانس گوتنبرگ در حدود سال ۱۴۵۰ میلادی دستگاه چاپ با حروف متحرک را اختراع کرد. او با استفاده از آلیاژ فلز، حروف جداگانه‌ای ساخت که می‌توانستند به صورت دلخواه کنار هم چیده شوند و سپس با فشار دادن روی کاغذ، متن را چاپ کنند.
پرتو ایکس
پرتو ایکس، یکی از مهم‌ترین اختراعات علمی قرن نوزدهم است. این اختراع امکان مشاهده ساختار درونی مواد را ایجاد می‌کند و کاربردهای زیادی در پزشکی، صنعت و حوزه‌های دیگر دارد. پرتو ایکس در سال 1895 توسط ویلهلم کنراد رونتگن، فیزیکدان آلمانی، به طور اتفاقی کشف شد. او در حین آزمایش با لوله‌های کاتدی متوجه شد که نوعی تابش نامرئی از این لوله‌ها ساطع می‌شود که می‌تواند از صفحات عکاسی عبور کند. این تابش ناشناخته، پرتو ایکس نام گرفت.
پرتو ایکس به دلیل انرژی بالا، می‌تواند از بسیاری از مواد مانند پوست، گوشت، چوب و فلزات سبک عبور کند. این پرتو به پزشکان اجازه می‌دهد تا بدون انجام جراحی، داخل بدن بیمار را مشاهده کنند و بیماری‌ها را تشخیص دهند. یکی از مهم‌ترین کاربردهای این مورد از بهترین اختراعات جهان، در پزشکی است. از پرتو ایکس برای تشخیص شکستگی استخوان‌ها، تومورها و سایر بیماری‌ها استفاده می‌شود. این اختراع به دانشمندان کمک کرده است تا ساختار اتم‌ها و مولکول‌ها را بهتر درک کنند و به کشف‌های مهمی در زمینه فیزیک و شیمی برسند.
هواپیما
اختراع هواپیما یکی از بزرگترین دستاوردهای بشر است که به ما اجازه داد تا آسمان‌ها را فتح کنیم و به دورترین نقاط زمین سفر کنیم. رویای پرواز از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول کرده بود، پس از سال‌ها تلاش و آزمایش، سرانجام در اوایل قرن بیستم، برادران رایت توانستند این رویا را به واقعیت تبدیل کنند. آن‌ها با مطالعه فراوان و دقیق بر روی گونه پرندگان و انجام آزمایش‌های مکرر، اولین هواپیمای موتوری را ساختند و در سال 1903 موفق شدند با آن پرواز کنند.
اختراع هواپیما توسط برادران رایت یک نقطه عطف در تاریخ بشر بود! این گزینه از بهترین اختراعات جهان بعد از چرخ، نه تنها صنعت حمل‌ونقل را با تحولی بزرگ روبرو کرد، بلکه بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان از جمله اقتصاد، فرهنگ و سیاست نیز تأثیر گذاشت. پس از اختراع هواپیما، پیشرفت‌های سریع و پی‌درپی در زمینه هواپیماسازی صورت گرفت و هواپیماها به تدریج بزرگ‌تر، سریع‌تر و ایمن‌تر شدند. امروزه هواپیماها یکی از مهم‌ترین وسایل حمل و نقل در جهان هستند و نقش بسیار مهمی در زندگی روزمره ما ایفا می‌کنند و آن رویای دور مدت‌هاست که در آسمان پروازمی‌کند.
تلفن
اختراع تلفن یکی از بزرگترین تحولات و بهترین اختراعات جهان در تاریخ ارتباطات بشری است که به ما امکان می‌دهد تا در هر نقطه از جهان با یکدیگر در تماس باشیم. دانشمندان و مخترعان بسیاری تلاش کردند تا راهی برای انتقال صدا از فاصله دور پیدا کنند. سرانجام در اواخر قرن نوزدهم، الکساندر گراهام بل، دانشمند اسکاتلندی-آمریکایی، موفق شد اولین تلفن عملی را اختراع کند. بل با انجام آزمایش‌های متعدد و با استفاده از دانش خود در زمینه صوت و الکتریسیته، دستگاهی ساخت که می‌توانست صدا را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل کند و از طریق سیم به دستگاه دیگری منتقل کند.
با اختراع تلفن، ارتباط بین افراد به طور قابل توجهی آسان‌تر و سریع‌تر شد. تلفن به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت و به یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی تبدیل شد. پس از اختراع تلفن، پیشرفت‌های زیادی در این زمینه صورت گرفت و تلفن‌های ساده اولیه به تلفن‌های هوشمند امروزی تبدیل شدند که قابلیت‌های بسیار بیشتری دارند.
لامپ
در گذشته، انسان‌ها برای روشنایی محیط از شمع، فانوس‌های روغنی و آتش استفاده می‌کردند؛ اما این روش‌ها هم خطرناک بودند و هم نورکافی و پایدار تولید نمی‌کردند. تا اینکه دانشمندان و مخترعان مختلف تلاش کردند تا راهی برای تولید نور مصنوعی و ایمن پیدا کنند. توماس ادیسون، یکی از مشهورترین مخترعان تاریخ، نقش بسیار مهمی در توسعه لامپ الکتریکی ایفا کرد. ادیسون با انجام آزمایش‌های متعدد و با استفاده از مواد مختلف، موفق شد لامپی بسازد که بتواند برای مدت طولانی روشن بماند. او در سال 1879، اولین لامپ رشته‌ای عملی را به ثبت رساند. این لامپ از یک رشته کربنی در داخل یک حباب شیشه‌ای تخلیه شده از هوا تشکیل شده بود؛ با عبور جریان برق از رشته کربنی، داغ شده و شروع به تابش نور کرد.
با اختراع لامپ، انسان‌ها توانستند در هر زمان از شبانه‌روز به فعالیت‌های خود ادامه دهند و محدودیت‌های زمانی و مکانی را از بین ببرند. علاوه بر اینکه اختراع لامپ جزو بهترین اختراعات جهان است، زندگینامه ادیسون نیز به عنوان مخترع این شی نورانی سرگذشتی خواندنی و جذاب است!
پنی سیلین
پنی‌سیلین یکی دیگر از مهم‌ترین کشفیات و بهترین اختراعات در جهان پزشکی و تاریخ است که انقلابی در درمان بیماری‌های عفونی ایجاد کرد. این دارو که از یک نوع قارچ به دست می‌آید، توانایی کشتن باکتری‌های بیماری‌زا را دارد و به همین دلیل در درمان بسیاری از عفونت‌ها، از عفونت‌های ساده پوستی تا بیماری‌های جدی‌تر مانند ذات‌الریه و مننژیت، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در سال 1928، دانشمندی به نام الکساندر فلمینگ، متوجه شد که در یکی از کشت‌های باکتریایی او، نوعی کپک رشد کرده و باکتری‌های اطراف آن را از بین برده است. فلمینگ با دقت بیشتری این پدیده را بررسی کرد و متوجه شد که این کپک ماده‌ای تولید می‌کند که می‌تواند باکتری‌ها را بکشد، او این ماده را پنی‌سیلین نامید. البته، تبدیل پنی‌سیلین به یک داروی قابل استفاده برای درمان بیماری‌ها، سال‌ها زمان برد و تلاش دانشمندان دیگری مانند هوارد فلوری و ارنست بوریس چاین نیز در این زمینه بسیار موثر بود.
کامپیوتر
ایده ساخت و اختراع ماشینی که بتواند محاسبات را به صورت خودکار انجام دهد، از قرن 17 میلادی به ذهن دانشمندان رسید. اما ساخت اولین کامپیوتر عملیاتی تا قرن 20 طول کشید. در دهه 1940، با توسعه فناوری الکترونیک، اولین کامپیوترهای الکترونیکی ساخته شدند؛ این کامپیوترها بسیار بزرگ و حجیم بودند و از لامپ‌های خلأ برای پردازش اطلاعات استفاده می‌کردند. با گذشت زمان، کامپیوترها کوچک‌تر، سریع‌تر و قدرتمندتر شدند و از لامپ‌های خلأ به ترانزیستورها و سپس به مدارهای مجتمع تغییر پیدا کردند.
امروزه، کامپیوترها در قالب رایانه‌های شخصی، لپ‌تاپ‌ها، تلفن‌های هوشمند و بسیاری از دستگاه‌های دیگر در دسترس هستند و به ما امکان می‌دهند تا اطلاعات را به سرعت جستجو، پردازش و ذخیره کنیم. اگر بخواهیم به اولین ایده‌ها و طرح‌های کامپیوتری اشاره کنیم، می‌توانیم از چارلز بابیج نام ببریم، او در قرن نوزدهم دستگاهی به نام «موتور تفاضلی»را طراحی کرد که می‌توانست محاسبات پیچیده را انجام دهد. اگرچه این دستگاه به طور کامل ساخته نشد، اما ایده‌های بابیج پایه و اساس ساخت بسیاری از کامپیوترهای بعدی شد.
سخن پایانی
در این مطلب از انتشارات هفت و نیم به سراغ بهترین اختراعات جهان رفتیم و با نحوه اختراع تعدادی از آن‌ها آشنا شدیم. هر مورد از لیست اختراعات مهم جهان، نتیجه تلاش‌ها و تفکرات انسان‌ها در طول تاریخ بوده است و با شناخت این اختراعات، می‌توانیم به درک عمیق‌تری از چگونگی تکامل بشر و پیشرفت تمدن برسیم. مطالعه تاریخچه اختراعات، می‌تواند به عنوان یک منبع الهام‌بخش برای نسل جوان و ماجراجو باشد! دانستن اینکه چگونه ایده‌های جدید به واقعیت تبدیل شده‌اند نیز انگیزه‌ای قوی برای خلق ایده‌های نوآورانه است. انتشارات هفت‌ونیم مجموعه‌ای غنی و متنوع از کتاب علمی برای نوجوانان است که می‌تواند منبعی برای تقویت ذهن‌های پویای کودکان و نوجوانان باشد.
