عجیب ترین حیوانات جهان در اعماق جنگلهای انبوه، زیر آبهای عمیق اقیانوسها و حتی در حیاط خلوت خانه خودمان، زندگی میکنند که شاید برای خیلی از ما باورنکردنی به نظر برسد، انگار که از دل داستانهای علمی تخیلی بیرون آمدهاند و ذهن ما را به چالش میکشند. در این مقاله از انتشارات هفت و نیم به سفری هیجانانگیز در جستجوی حیوانات عجیب و غریب دنیا میرویم و با برخی از عجیب ترین حیوانات جهان آشنا میشویم.
سیاره ما به طرز شگفتانگیزی پر از موجودات عجیب و غریب و متنوع است. شرایط محیطی مختلف باعث ایجاد ویژگیهای متفاوتی در این حیوانات عجیب با هر شکل و اندازهای میشود. برخی در اعماق آب و در دل تاریک اقیانوسها تکامل مییابند، در حالی که برخی دیگر در بیابانهای خشک و به ظاهر غیر قابل زیست زندگی میکنند. همراه ما باشید تا با این موجودات شگفتانگیز و ویژگیهای منحصربهفردشان آشنا شوید و حقایقی جالب و خواندنی در مورد آنها کشف کنید.
دلیل به وجود آمدن حیوانات عجیب و غریب چیست؟
دلیل به وجود آمدن عجیب ترین حیوانات جهان ترکیبی از عوامل تکاملی و زیست محیطی است. در طول فرآیند تکامل، گونههای مختلف جانوری برای سازگاری با محیطهای مختلف و بقا در شرایط چالشبرانگیز، ویژگیهای منحصربهفردی را تکامل دادهاند. این ویژگیها میتوانند شامل ظاهر عجیب و غریب، رفتارهای غیرمعمول یا تواناییهای خارقالعاده باشند.
برخی از دلایل پیدایش عجیب ترین حیوانات جهان عبارتند از:
- انطباق با محیط زیست
- جذب جفت
- محافظت از خود
- کمبود منابع
انطباق با محیط زیست
حیوانات برای زنده ماندن در شرایط مختلف آب و هوایی، در امان ماندن از شکارچیان، دستیابی به منابع غذایی و … نیاز به سازگاری دارند. برخی از این سازگاریها منجر به پدید آمدن ویژگیهای ظاهری یا رفتاری عجیب و غریب میشوند. بهعنوان مثال، مورچهخوار عنکبوتی با پنجههای بلند و چسبناک خود، برای بالا رفتن از درختان و شکار موریانهها و لارو حشرات سازگار شده است.
جذب جفت
جذب جفت در حیوانات فرآیندی پیچیده و متنوع است که از گونهای به گونه دیگر به طور قابلتوجهی متفاوت است. این فرآیند شامل رفتارها، نمایشها و سیگنالهای مختلفی است که حیوانات برای جلب توجه جفت احتمالی خود از آنها استفاده میکنند. برخی از عجیب ترین حیوانات جهان با ویژگیهای عجیبی برای جلب توجه جفت و افزایش شانس تولید مثل تکامل یافتهاند. بهعنوان مثال، نرهای پرنده بهشتی با پرهای رنگارنگ و رقصهای عجیب و غریب خود سعی در جلب توجه مادهها میکنند.
محافظت از خود
در حیات وحش، حیوانات برای زنده ماندن در برابر شکارچیان، بیماریها و خطرات محیطی، با چالشهای دائمی روبهرو هستند. برای غلبه بر این چالشها، حیوانات در طول زمان راههای مختلفی برای محافظت از خود پیدا کردهاند. در واقع برخی از عجیب ترین حیوانات ویژگیهایی برای محافظت از خود در برابر شکارچیان دارند و از آنها برای ادامه حیات خود استفاده میکنند. بهعنوان مثال، مارمولک خاردار با خارهای تیز خود از خود در برابر شکارچیان دفاع میکند.
کمبود منابع
کمبود منابع حیاتی مانند غذا، آب و پناهگاه میتواند نقش مهمی در تکامل و به وجود آمدن عجیب ترین حیوانات جهان داشته باشد. در محیطهایی که منابع کمیاب هستند، حیوانات برای زنده ماندن باید راههایی برای سازگاری با این شرایط پیدا کنند. این امر میتواند منجر به تکامل ویژگیهای فیزیکی، رفتاری و فیزیولوژیکی عجیب و غریب شود.
همانطور که گفتیم در برخی از محیطها، کمبود منابع حیاتی مانند غذا یا آب میتواند منجر به تکامل ویژگیهای عجیب و غریب برای یافتن یا ذخیره این منابع شود. بهعنوان مثال، شترها با کوهان چربی خود میتوانند برای مدت طولانی بدون آب زنده بمانند.
علاوه بر این عوامل تکاملی، عوامل زیست محیطی نیز میتوانند در پیدایش موجودات عجیب و غریب در دنیا نقش داشته باشند. مثلا انزوا در یک جزیره یا غار میتواند منجر به تکامل گونههای منحصربهفرد با ویژگیهای عجیب و غریب شود. همچنین، تصادف نیز میتواند در فرآیند تکامل نقش داشته باشد و منجر به ایجاد جهشهای ژنتیکی و پیدایش عجیب ترین حیوانات جهان شود.
و اما برخی از عجیب ترین حیوانات جهان
تا به اینجای مطلب گفتیم که ما و حیواناتی که اکثرا آنها را دیدهایم یا از طریق تصاویر و مدیا با آنها آشناییم، تنها ساکنان این کره خاکی نیستیم! حیوانات عجیب نیز با ظاهر و خصوصیات کمتر دیدهشده در گوشه و کنار این جهان زندگی میکنند که برای مدتها از دیدهها پنهان بودهاند. در صورت علاقه و کسب اطلاعات مرتبط بیشتر میتوانید کتاب آمازون کجاست؟ و کتاب حیوانات و حشرات را از انتشارات هفتونیم خریداری و مطالعه کنید.
مورچهخوار پولکدار یا پانگولین Pangolins
مورچهخوار پولکدار یا پانگولین نامهای دوگانه یکی از عجیب ترین حیوانات جهان است که در گروه پولکپوستسانان (Pholidota) قرار میگیرد. این جانور با فلسهای سخت و زبانی دراز و چسبناک، در جنگلهای گرمسیری آفریقا و آسیا زندگی میکند. پانگولین با زبان بلند و چسبناکش، موریانهها و لارو حشرات را شکار میکند. مورچهخوار پولکدار با فلسهای ضخیم و زبانی که تا ۶۰ سانتیمتر میتواند بیرون بیاید، به طور کامل برای زندگی در لانههای موریانهها و لارو حشرات سازگار شده است.
تمام بدن این پستاندار با فلسهای ضخیم و سختی پوشیده شده است که از آن در برابر شکارچیان محافظت میکند. فلسهای مورچهخوار پولکدار از جنس کراتین هستند، همان مادهای که در ناخنها و موی انسان نیز یافت میشود. این حیوان به صورت انفرادی زندگی میکند و بیشتر وقت خود را به دنبال غذا میگردد.
ماهی مرکب غولپیکر Giant Squid
یکی دیگر از عجیب ترین حیوانات جهان ماهی مرکب غولپیکر، بزرگترین بیمهرهی شناختهشده در جهان است. چشمهایش به بزرگی توپ بسکتبال هستند و بازوهایش به طول ۱۸ متر میرسند. ماهی مرکب غولپیکر در اعماق اقیانوسها، در سطوحی بین ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ متری زندگی میکند. به دلیل تاریکی مطلق در این اعماق، اطلاعات کمی در مورد رفتار و نحوه زندگی این موجود وجود دارد، اما شواهد نشان میدهد که این موجود میتواند شکارچیان بزرگی مانند کوسهها و نهنگها را شکار کند. مشاهده ماهی مرکب غولپیکر در طبیعت بسیار به ندرت اتفاق میافتد و بیشتر اطلاعات در مورد این موجود از طریق لاشهها یا نمونههایی که به طور تصادفی در تور ماهیگیری گرفتار شدهاند، به دست آمده است.
خفاش خونآشام Vampire Bat
خفاشهای خون آشام یکی از عجیب ترین حیوانات دنیا هستند. این موجودات در حالی که به دنبال غذا میگردند، به آرامی و در سکوت به زیست شبانه خود ادامه میدهند. این پستانداران کوچک مانند هیولای افسانهای که از آن نام گرفتهاند، خون حیوانات دیگر را برای بقا مینوشند. آنها از خون گاو، خوک ، اسب و پرندگان تغذیه میکنند. خفاشهای خونآشام که در مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی یافت میشوند، حتی گاهی اوقات انسانها را نیز نیش میزنند.
این حیوانات عجیب به جای مکیدن خون مانند خونآشام، بریدگی کوچکی با دندانهای خود ایجاد میکنند و سپس خون جاری شده را میلیسند. آنها به قدری سبک و سریع هستند که گاهی اوقات میتوانند بیش از ۳۰ دقیقه از حیوانی خون بنوشند بدون این که بیدار شود.
پروانه بال شیشهای Glasswinged Butterfly
پروانه بال شیشه ای دارای بالهایی شفاف است. بافت بین رگهای بال این حشره عجیب و زیبا شبیه شیشه است، زیرا فاقد فلس های رنگی موجود در پروانههای دیگر است. این بالهای شفاف شناسایی این موجودات را برای پرندگان شکارچی در هنگام پرواز بسیار دشوار میکند.
این حشره که جزء موجودات عجیب و غریب در دنیا محسوب میشود، بیشتر در مکزیک، پاناما و کلمبیا وجود دارد. آنها از گیاهان معمولی مانند درختچه گلهای معطر تغذیه میکنند و تخمهای خود را روی گیاهانی از خانواده شب بو میگذارند که حاوی ترکیبات آلکالوئیدی سمی برای انسان هستند.
آرمادیلو یا زرهدوز Armadillos
گونهای از عجیب ترین حیوانات جهان آرمادیلوها هستند.آرمادیلو یک کلمه اسپانیایی به معنای زرهپوش کوچک است و به صفحات استخوانی اطلاق میشود که پشت، سر، پاها و دم اکثر این موجودات عجیب و غریب را می پوشاند. آرمادیلوها تنها پستانداران زندهای هستند که چنین پوستهای دارند. همچنین آرمادیلوها که گونهای شبیه به مورچهخواران و تنبلها هستند، عموما پوزهای نوک تیز یا بیل مانند با چشمانی کوچک دارند. از نظر اندازه و رنگ نیز این موجودات بسیار متفاوت هستند، از آرمادیلو صورتی به طول ۶ اینچ گرفته تا آرمادیلو غول پیکر قهوهای تیره به طول ۵ فوت. برخی دیگر از انواع این حیوانات عجیب و غریب دارای رنگهای سیاه، قرمز، خاکستری یا زرد هستند.
هوآتزین Opisthocomus hoazin
یکی از عجیب ترین حیوانات جهان در آمازون است. هوآتزین که به مرغ بدبو هم معروف است، پرندهای منحصربهفرد و بومی جنگلهای بارانی حوضه آمازون و دلتای اورینوکو در آمریکای جنوبی است. این پرنده با ظاهری شبیه به کبک، دارای مشخصات جالبی است که آن را از سایر پرندگان متمایز میکند. هوآتزین پرندهای نسبتا بزرگ با طول حدودا ۶۵ سانتیمتر است. پرهای این پرنده، قهوهای، سیاه و زیتونی با لکههای سفید روی بالها و سینهاش است و سری کوچک و گردنی بلند دارد.
این حیوانات عجیب و غریب به لحاظ تکاملی به پرندگان ماقبل تاریخ و منقرضشده مانند Archaeopteryx نزدیک هستند و به همین دلیل بهعنوان “فسیل زنده” شناخته میشوند. هوآتزین مانند نشخوارکنندگان، دارای دستگاه گوارشی است که به آن کمک میکند تا سلولز موجود در برگها را هضم کند. جالب است بدانید که این ویژگی در بین پرندگان منحصربهفرد است.
مرغ دله Frigatebird
این حیوانات عجیب و باورنکردنی، بومی جزایر گالاپاگوس هستند. مرغهای دله دارای طول بالهای نزدیک به دو و نیم متر هستند و در ارتفاع 2500 متری از سطح دریا پرواز میکنند. آنها دوست دارند در حین پرواز به پرندگان دیگر حمله کنند و حتی گاهی سعی میکنند غذای آنها را بدزدند. چیزی که در آناتومی این پرنده آن را به یکی از عجیب ترین حیوانات جهان تبدیل کرده، کیسه قرمز بزرگی است که جنس نر این پرنده روی سینههای خود دارد که با باد کردن آن و انجام حرکات نمایشی جفت ماده را به خود جذب میکند.
ماهی بارلی Macropinna microstoma
این مورد از موجودات عجیب و غریب از ساکنان اعماق دریا و اقیانوس است. ماهی بارلی یک ماهی کوچک است که به دلیل سر شفافی که دارد مشهور شده است. این ماهی در اعماق اقیانوسهای آرام، اطلس و هند یافت میشود و در عمق ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ متری (۲۰۰۰ تا ۶۶۰۰ فوت) زندگی میکند.
ماهی بارلی بدنی کشیده و باریک با فلسهای نقرهای دارد. سر آن با گنبدی شفاف پوشیده شده است که مغز و چشمانش را در خود جای داده است. چشمان ماهی بارلی در جلوی سر آن قرار دارد که به آن دید فوقالعادهای در نور کم اعماق دریا میدهد. این ماهی شگفانگیز با استفاده از اندامی به نام “فوتوپور” نور تولید میکند. فوتوپورها اندامهایی هستند که مولکولهای زیستی به نام لوسیفرین تولید میکنند. هنگامی که لوسیفرین با اکسیژن واکنش میدهد، نور تولید میشود. ماهی بارلی از نور خود برای جذب طعمه و جفتگیری استفاده میکند.
روباه گوشخفاشی Otocyon megalotis
روباه گوش خفاشی یک گونه روباه کوچک بامزه است با گوشهای بشقابمانند که در دشتهای شرق و جنوب آفریقا زندگی میکند. این حیوان به دلیل گوشهای بزرگ و خفاشیشکلش به این نام معروف شده است. روباه گوشخفاشی حیوانی اجتماعی است و در گروههای ۲ تا ۱۰تایی زندگی میکند. همچنین این حیوان گوشتخوار بوده و از حشرات، جوندگان، پرندگان و خزندگان تغذیه میکند. این روباه با ظاهری عجیب و غریب را میتوان در دشتها، ساواناها و جنگلهای باز محل زیستش دید. نکتهی جالب دیگر این که این حیوانات عجیب، در دویدن سریع و بالا رفتن از درختان مهارت دارند. روباه گوش خفاشی نقش مهمی در اکوسیستم منطقه ایفا میکند و به کنترل جمعیت جوندگان کمک میکند.
گرنوک Gerenuk
یک گونه منحصربهفرد از بز کوهی است که به دلیل ظاهر متمایز و ویژگیهای فیزیکی غیرمعمول خود شناخته شده است. این گونه از عجیب ترین حیوانات جهان بومی شرق آفریقا هستند. گرنوک بیشتر در جنگلها یافت می شود و با گردن بلند و باریک، پاهای کشیده و شاخ های بلندش از دیگر چهارپایان متمایز میشود. در ضمن گرنوکها گیاهخوار هستند و از برگها، میوهها و گلها تغذیه میکنند. آنها حیواناتی اجتماعی هستند و در گلههای تا ۳۰ نفر زندگی میکنند. این موجودات جزء سریعترین دوندهها هستند و می توانند تا ۶۵ کیلومتر در ساعت (۴۰ مایل در ساعت) سرعت داشته باشند. گرنوکها حیوانات مهمی در اکوسیستم طبیعی هستند و به پراکنده شدن بذر و رشد گیاهان کمک میکنند.
این داستان ادامه دارد
در این مطلب از انتشارات هفتونیم به معرفی ۱۰ مورد از عجیب ترین موجودات جهان پرداختیم و سعی کردیم گوشهای از عجایب حیات وحش را به شما نشان دهیم، اما همانطور که میدانید رمز و رازهای جهان هستی و موجودات ساکن در آن بیپایان است. در صورت علاقه به ماجراجویی و سفر در بین این رمز و رازها، مطالعهی مداوم مطالب و کتاب علمی نوجوان شما را در این مسیر آگاه و مشتاق میکند.